Disleksi Nedir?
Konuşma seslerini tanıma ve seslerin harf ve kelimelerle ilişişini anlamakta güçlükler ile karakterize bir özgül öğrenme güçlüğü türüdür. Kişiler işitsel ayrımlaştırma zorluğundan dolayı benzer sesleri ayırt etmede güçlük, fonolojik farkındalık eksikliği nedeni ile
kelimelerin hangi harflerden oluştuğunu ayırt etmede güçlük, benzer sesleri ayırt etme, bazı sesleri karıştırma gibi sorunlar yaşayabilmektedir. Yaşanan bu güçlükler okuma, yazma becerilerini etkilemektedir.
Eskişehir Alfabe Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi
Disleksi Nedenler Nelerdir ?
Disleksi gibi bir özel öğrenme güçlüğünün genetik, beyin yapı ve işleyişi, nörolojik gelişim farklılıkları ve çevresel faktörlerle iç içe karmaşık birçok nedeni olabilmektedir. Örneğin bazı genetik faktörler gereği ailede disleksi geçmişi olması riski arttırmaktadır. Ayrıca beynin dil işlemleme alanlarında görülen farklılıklar ve doğum öncesi süreçte bebeğin gelişimi sırasında oluşan bazı farklı sinir bağlantıları ve beyaz madde bağlantılarında görülen farklılıklar disleksinin nörolojik gelişim ile alakalı nedenleri olarak sıralanabilir. Ayrıca erken doğum, düşük doğum ağırlığı ve beslenme ile ilgili eksiklikler çevresel faktörlere örnek olarak verilebilmektedir. Son olarak çocuğun dil gelişimi açısından desteklenmesi ve dil gelişimi için faydalı ve gerekli olan uyarıcılara maruz kalmamış olması doğrudan disleksiye neden olmaz ancak dili öğrenme sürecini yavaşlatabilmektedir.
Alfabe Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi
Disleksi Kalıcı mıdır?
Disleksi ile başa çıkmak ve okuma yazma becerilerini geliştirmek erken müdahale ve uygun eğitim stratejileri ile mümkün olsa da disleksi doğuştan gelen ve bireyin yaşamı boyunca devam eden bir güçlüktür.
Disleksinin zeka ile alakası var mıdır?
Disleksi zeka ya da IQ puanı ile bağlantılı değildir. Dislektik bireyler beynin dili işleyen bölümündeki farklılıklardan dolayı sesler, okuma, yazma ile ilgili güçlük yaşasalar da problem çözme, zeka, yaratıcılık gibi süreçler açısından problem yaşamazlar. Disleksiye sahip ve oldukça büyük başarılara imza atmış birçok isim bulunmaktadır.
Disleksi belirtileri nelerdir?
Çocuk okula başlamadan önce disleksiyi fark etmek oldukça güçtür. Disleksi belirtileri genellikle çocukların okula başladıktan sonra okuma yazmayı öğrenirken yaşıtlarından geride kalmaları ile öğretmenler tarafından fark edilir.
Erken Yaştaki Belirtiler:
- Geç konuşma
- Sınırlı kelime dağarcığı
- Sesleri ayırt etmede zorluk
- Harf ve rakamları birbirine karıştırma
Erken Yaştaki Belirtiler:
- Harfler ve kelimelerdeki benzerlikleri ve farklılıkları görme zorluğu.
- Yaşa göre beklenen seviyenin altında okuma ve yazma becerileri
- Okuma ve yazma görevlerinde çok uzun zaman harcama
- Bir soruya cevap oluştururken doğru kelimeyi bulmakta zorluk
- Duyulanları işlemlemede zorluk
- Bir şeylerin sırasını hatırlamakta güçlü
- Harfler ve kelimelerdeki benzerlikleri ve farklılıkları görme (ve bazen duyma) zorluğu
Ergenlik Ve Yetişkinlikteki Belirtiler:
- Okumada ve yazmada güçlükler
- İsimleri yanlış telaffuz etme
- Bir durumu, hikayeyi özetlemekte güçlük
- Yabancı dil öğrenmede güçlük
- Duyulanları işlemlemede zorluk
- Bir şeylerin sırasını hatırlamakta güçlü
- Harfler ve kelimelerdeki benzerlikleri ve farklılıkları görme (ve bazen duyma) zorluğu
Bazı bireylerde motor beceriler, deneyimsel algı ve uzamsal farkındalık da etkilenmiş olabilir. Sağ ve solu karıştırma, yön bulmada güçlük, denge ve koordinasyon zorlukları, sakarlık gibi belirtiler de yaşanabilmektedir.
Sonuç olarak, disleksi genellikle okul çağlarında öğretmen tarafından fark edilen dili işleme, okuma ve yazmada güçlükler ile karakterize bir öğrenme güçlüğüdür. Uygun eğitim stratejileri ile kişilerin okuma yazma becerilerini geliştirmesi mümkündür ancak disleksi yaşam boyu devam eder.
