Diskalkuli Nedir ?
Diskalkuli matematik ve sayılarla ilgili becerileri etkileyen bir özgül öğrenme güçlüğüdür. Okul öncesi dönemde de fark edilebilmekle birlikte genellikle çocukluk çağlarında okul ile birlikte fark edilmektedir ancak yetişkinler diskalkuli olduklarını fark etmeden hayatlarını devam ettiriyor olabilir.
Eskişehir Alfabe Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi
Diskalkuli Belirtileri Nelerdir?
- Sayıları sıralama ve işlemlerde zorlanma
- Farklı basamaktaki rakamları hizalayarak sayıların sıralanmasında güçlük
- Zamanı söyleme, geometriyi anlama ve diğer matematiksel kavramlarda zorlanmalar
- Benzer görülen rakamları karıştırmak
- Sayıları karşılaştırmada güçlükler
- Yer yön ilişkilerini anlamada zorlanma
- Matematiksel kavramları, işlemleri ve sayısal ilişkileri anlamada güçlük
- İşlemler yapmada güçlükler
- Para sayma ve para üstü vermede güçlükler
- Zamanı- hızı – mesafeyi tahmin etmede zorluk
- Zihinden matematiksel işlemleri yapmada yaşanan güçlükler
- Sayılar ve karşılık gelen kelimeleri anlamada güçlük
- Önce-sonra” kavramlarını anlamada zorluk
Alfabe Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi
Bazı durumlarda bireyler şekil ve arka planı ayırt etmede güçlüklerden kaynaklı olarak sınav kağıdında sorunun yerini kaybetme, soru içerisindeki rakamları karıştırma, soruyu tamamlayamadan başka bir yere odaklanmaya başlama gibi problemler yaşanabilmektedir. Ayrıca diskalkuli yaşayan bireylerde görsel ayırt etme güçlüğü nedeni ile rakamları ters yazma, para birimlerini karıştırma, matematiksel sembolleri karıştırma ya da saat ibarelerini karıştırma gibi durumlar da görülebilmektedir. Benzer şekilde işitsel ayırt etme güçlüğü sebebiyle bireyler sesleri ve sayıların anlamakta güçlük yaşayabilir. Örneğin on dört sayısını duyduğunda bunu zihninde 40 olarak düşünerek karıştırabilir. Son olarak uzamsal problemler ile bireyler önce – sonra kavramlarını anlamakta, sayıları sıralamakta, sayı doğrusunu kullanmakta, pozitif ve negatif sayıları anlamakta, güçlük yaşayabilir.
Diskalkuli ne kadar yaygındır?
Diskalkuli dünya genelinde insanların %3 ila %7’sini etkilediğini bilinmektedir. Erkeklerde daha yaygın olarak görülmektedir.
Diskalkuli Nedenleri?
Yapılan bilimsel araştırmalar diskalkulinin nedenlerini henüz tam olarak ortaya koyamamıştır ancak genetik ve kalıtımsal etkilerin yanı sıra beyin gelişimindeki farklılıkların etkisi bilinmektedir.
Diskalkuli ile İlgili Bazı Yanlış Bilinenler
Diskalkuli yalnızca sayılar ve hesaplama becerileri ile ilgili değildir. Matematiksel kavramları anlama, mesafe, zaman, sayıları organize etme, mekânsal bilgileri işleme gibi farklı becerileri de içine alan kompleks bir güçlüktür. Diğer öğrenme güçlüklerinde, beynin okuma ve yazma ile ilgili bölgelerinde görülen farklılıklar varken, diskalkulide beynin matematik ve hesaplamalarla ilgili bölgelerinde etkilenen bir nöroçeşitlilik söz konusudur.
Diskalkuli tembellikten ya da çalışmamaktan kaynaklanmaz. Diskalkuli beynin işleyişindeki farklılık ve genetik yatkınlıklarla ilgili bir durumdur. Kişiler sayılar ve matematik konularında güçlük yaşarlar ve bu durum onların çaba göstermediği anlamına gelmez. Ayrıca diskalkulininzeka veya IQ puanı ile de alakası yoktur. Yüksek IQ lu bireylerde de diskalkuli görülebilir. Bireyin matematik ve sayılarla ilgili süreçlerde zorlanıyor olması zekasından bağımsızdır. Erken müdahale ve doğru eğitim stratejileri ile diskalkuli yaşayan bireyler matematiksel becerilerini geliştirebilir. Diskalkulili bireyler matematik öğrenebilir süreç nörotipik bireylere göre daha yavaş işleyebilir ancak diskalkuli matematik öğrenmeyi tamamen imkansız hale getirmez doğru ve uygun yöntemler bireyin sürecine destek olur.
Özetle diskalkuli bireylerin hayatının çeşitli yönlerini etkileyen bir özel öğrenme güçlüğüdür. Bireyin genel zeka puanından bağımsız olarak genetik, kalıtımsal, gelişimsel, çevresel faktörlerin bir araya gelmesiyle oluşur. Uygun eğitim stratejileri ile bireylerin matematik öğrenmeleri mümkündür.
